De dood kent vele verschijningsvormen. Soms scheert-ie rakelings langs je, zodat je maag er letterlijk van omdraait, soms is het een sierlijke sprong van de poes in het gras die een vlinder uit de lucht slaat om haar daarna op zijn gemak op te peuzelen en soms is het een krantenbericht, een filmster, een schrijver, een regisseur.
Milos Forman is dood. Hij is 86 jaar geworden. Hij regiseerde onder andere One Flew over the Cuckoo’s Nest, Hair, Amadeus en The People vs Larry Flint. Hair was misschien in zijn tijd wel het meest opzienbarend, maar One Flew toch wel de vrolijkste en tegelijkertijd de meest schokkende film. Hoe hem dat gelukt is weet niemand, al is er genoeg over geschreven. Het onderwerp, de wantoestanden in psychiatrische inrichtingen, het persoonlijke en het toevallige van wie daar maar binnenwandelt of naar binnen moet zullen daar allemaal mee te maken hebben. Jack Nicholson tilt met zijn aanstekelijke talent de film boven alles uit, maar ook de andere rollen zijn schitterend. Iedereen kent Chief Bromden, B-Billy B-Bibbit, Danny Devito als Martini en natuurlijk Louise Fletcher als Nurse Ratched. De film kreeg Oscars in de categorieën beste film, beste script en voor de beide hoofdrolspelers Nicholson en Fletcher.
Dat het Forman als Tjech afgeraden werd deze wel erg Amerikaanse film te maken, deert ons niet. Hij zag zijn verleden terug in het verhaal, met de zuster als de communistische partij, lees ik in de Volkskrant.
Wat geeft het? Het is een van de films van onze jeugd, gemaakt toen ik nog net op school zat en ik herkende mijn klas af en toe ook wel in de grappige opstandigheid met mijzelf natuurlijk in de rol van gekke McMurphy die iedereen te slim af is en zelf weer met zijn mond vol tanden wordt gezet door de kloeke Indiaan.
Dat het draait om McMurphy kun je op de foto al wel zien. Hij heeft net als iedereen kleren van het huis, maar hij heeft er als enige een blauw overhemd onder aan. Mooi gedaan. Hoe vaak heb ik deze film gezien? Ik weet het niet meer, maar het valt mij nu pas op.
Ate Vegter, 17 april 2018
www.atevegter.wordpress.com
ate vegter 