In november koop ik Spaar de Spotvogel van Harper Lee. Ik weet niet meer precies wat de aanleiding is, maar ik heb altijd al een lijntje met haar vriend Truman Capote gehad, van In Cold Blood, over de moord op dat gezin in Holcomb, en bestel nu in een opwelling de Nederlandse vertaling van Ko Kooman van To kill a Mockingbird. Twee dagen later staat Spaar de Spotvogels in mijn buitenbieb, in de oervertaling van Hans Edinga uit 1961. Zo heb ik nog niks gelezen en is het al gelijk spannend. Hoe kan de serendipiteit zo hartelijk toeslaan in mijn leven? Of is het wet van de synchronie? Nu heb ik twee vertalingen, met veertig jaar ertussen en die kan ik mooi vergelijken. Ik lees afwisselend in beide boeken. Ik vind de vertaling van Edinga wat scherper, maar ook gedateerd en ik blijf uiteindelijk hangen in de moderne vertaling van Kooman.
Spaar de Spotvogel gaat over een rechtszaak tegen een zwarte man, een neger, die verdacht wordt van de verkrachting van een blank meisje. We leren in het boek dat hij het niet gedaan heeft, maar dat het meisje hem wil verleiden en er uiteindelijk niets gebeurt, maar hij wordt toch veroordeeld, omdat hij zwart is, ondanks het krachtige en prachtige pleidooi van Atticus, de advocaat en de vader van Scout, het meisje uit wier perspectief het verhaal verteld wordt. Truman Capote speelt ook nog een rol als haar vriendje Dill.
Het is een gruwelijk verhaal over discriminatie en het is een prachtig verhaal over rechtvaardigheid en een sublieme roman over die tijd pal voor de Tweede Wereldoorlog en een onthutsend verhaal van alle tijden. Zoals zoveel ongepubliceerde schrijvers, was Lee onzeker over haar talenten, maar To kill a Mockingbird werd een wereldwijde bestseller nadat ze er de Pulitzer Prize mee won: ‘I never expected any sort of succes with Mockingbird. I was hoping for a quick and merciful death at the hands of the reviewers, but at the same time I sort of hoped someone would like it enough to give me encouragement. Public encouragement. I hoped for a little, as I said, but I got rather a whole lot, and in some ways this was just about as frightening as the quick, merciful death I’d expected,’ zei ze over het enorme, onverwachte succes van haar boek. Ga het maar lezen, maar hou wel een zakdoek bij de hand.
Ate Vegter, 23 december 2020
Over mijn opa, die het weer kon voorspellen:
www.atevegter.wordpress.com/11
ate vegter 