We doen even een dagboekje van Jan Wolkers tussendoor. Ik ben dol op dagboeken. Ze nemen je zo aan de hand mee door de tijd als een trolleybus door Arnhem. Jan weet je zo mooi mee te nemen in zijn beleving van de tijd, daar kan geen geschiedenisboek tegenop.
1970 is een bijzonder jaar voor Jan en mij. Voor Jan is het het jaar na de publicatie van Turks Fruit. Alle winkels liggen er vol mee en hij wordt veel uitgenodigd om voor te lezen op scholen en bij culturele clubjes. Hij maakt een reis naar Indonesië als voorbereiding op zijn roman De Kus. Het hele jaar door is hij bezig met het verzamelen van materiaal voor zijn fotobiografie Werkkleding, een boek dat ik vroeger minutieus doorploegde op zoek naar het leven van mijn meest geliefde schrijver.
Voor mij is 1970 het jaar dat ik de mulo inruil voor de havo en dat ik huiswerk ga maken. Dat is allemaal niet zo moeilijk. Het is ook het jaar dat ik Turks Fruit lees en als door de bliksem getroffen word. Turks Fruit gaat niet over seks, zoals veel mensen die het niet gelezen hebben denken. Het gaat zelfs niet over de liefde, zoals veel mensen die het gelezen hebben denken. Turks Fruit gaat over het verlies van de liefde. Daarin het herken ik het verlies van mijn eigen eerste grote liefde Annelies S. Ik kon het boek niet vaak genoeg lezen en elke keer weer moest ik huilen, nou ja, laat ik het zo zeggen, elke keer werd ik geraakt. De film was natuurlijk helemaal niet te doen, maar dat is pas later.
1970 is ook het jaar dat Feyenoord als eerste Nederlandse club de Europacup wint. Wolkers schrijft daarover op 1 april:
‘Feyenoord is aardig op dreef. Beter dan tegen Go Ahead. 0-0. Samenvatting Celtic – Leeds. Celtic wordt winnaar van de Europa Cup. Zonder twijfel.’
En op woensdag 6 mei:
‘Om zeven uur gaan we met een fles Tequila naar Friso Kramer, met het oog op de wedstrijd. Of het scherm niet te klein is. Fantastische wedstrijd. We spatten bijna uit elkaar van spanning. Wat niemand gedacht had: Feyenoord is de betere ploeg. Israël is fantastisch. Het wordt 2-1 voor Feyenoord.’
En op donderdag 7 mei:
‘’s Ochtends voor de radio reportages uit het feestvierende Rotterdam.’
Ik kan mij dat nog goed herinneren, want ik stond die donderdag zelf ook tussen de feestvierende menigte op de Coolsingel, waar op het asfalt de stand geschreven stond: Feyenoord – Celtic 2-1.
Op zondag 12 april maken Jan en Karina met de jongens een tochtje langs de Zuiderzeedijk: ‘We stoppen op verschillende plaatsen bij de dijk. (…) De jongens zien in een slootje een bleek salamandertje. Een vlucht aalscholvers. Achter elkaar. In Monnickendam gaan we naar de Stuttenburg. Eten er een Russisch ei in het stuk met bovenlicht. (…) De jongens lopen in de tuin achter wat sierpluimvee aan. In een uitdragerswinkeltje koop ik een glazen kan uit 1890, 1900.’
Dat zal op het Noordeinde zijn, tegenover Mastenbroek. En zo kruisen onze levens zich wel vaker, maar nooit op hetzelfde moment. Daarom is het zo aardig om zijn dagboeken te lezen en daarover te schrijven, als bevestiging van ons bestaan.
Ate J. Vegter, 12 april 2022
2505 Jan Wolkers – Dagboek 1970
ate vegter 