2696 de Jaren

Een paar weken geleden kwam ik door een ongelofelijk toeval in aanraking met het werk van de Franse schrijfster Annie Ernaux. Dat werk heeft nogal indruk gemaakt. Het kwam zo. Ik hoorde op tv dat Ernaux de Nobelprijs voor de literatuur gewonnen had. Ik kende haar niet maar door wat de nieuwslezer over haar vertelde ontstond er een schakeling. Een van haar bekendste boeken heet De Jaren en gaan wij binnenkort niet naar een toneelstuk in de Stadsschouwburg met dezelfde titel? Jawelzeker. Het gaat om dezelfde schrijver.

Ik bestel onmiddellijk het e-book – je hebt het dan direct in huis – en zit sindsdien aan mijn e-reader gekluisterd als een gevangene aan zijn bol met ketting. Ik kan het niet loslaten. Heb het nu uit.

De jaren is geen autobiografie, maar wel autobiografisch. Het beschrijft de tijd vanaf de jongste jaren van de schrijfster, de jaren veertig van de vorige eeuw, tot heden. Ze beschrijft de geschiedenis aan de hand van haar persoonlijk leven, maar vooral hoe wij daarmee omgaan en vooral hoe zij daar zelf mee omgaat, zonder dat het een ik-boek wordt.

Het is fascinerend om zo dicht op de huid van de tijd te worden getrokken, alsof je er bij bent en alles zelf nog een keer meemaakt.

Dat het verhaal zich afspeelt in Frankrijk en helemaal hangt aan alle gebeurtenissen in Frankrijk is in het begin even wennen, maar je went er zo aan. En ze beschrijft prachtig hoe de problemen van haar ouders op jonge leeftijd heel anders waren dan haar eigen problemen toen ze net getrouwd was en nog weer anders dan de levens van haar kinderen op dezelfde leeftijd. Ja, ondanks de Franse context toch heel vertrouwd en herkenbaar. De sfeer van de tijd en de invloed van de technische ontwikkeling en de enorme stortvloed aan moderne spullen verschilt weinig van de situatie in Nederland.

Ik kan iedereen aanraden dit boek te lezen. Het geeft een prachtig beeld van onze tijd en je zal versteld staan van de vele vertrouwde vergezichten. Prachtig, prachtig, prachtig. Ik ben nu nog meer benieuwd naar het toneelstuk, waarin haar leven door vijf vrouwen van verschillende leeftijden wordt gespeeld. Zo redt Ernau iets van de tijd waar we nooit meer zullen zijn, ook al is alles onherroepelijk voorbij.

Ate Vegter, 19 oktober 2022

Advertentie